paar voor de laag/middeneenheid en één paar voor de tweeter. De luidspreker is hierdoor geschikt voor Bi-Wiring of Bi- Amping. Af fabriek zijn de beide paren doorverbonden met een verbindingsplaatje van verguld koper, zodat de luidspreker met een normale 2-aderige kabel kan worden gebruikt. De beste verbinding krijgt u door de blank gemaakte kabeluiteinden onder de aansluitklemmen te bevestigen.
De positieve (+/rode) klem van de versterker wordt verbonden met de positieve (+/rode) klem van de luidspreker; de negatieve (–/zwart) met de andere luidsprekerklem. Let er op dat de juiste polariteit gehandhaafd blijft bij het aansluiten van een luidsprekerpaar. Verkeerde fase veroorzaakt een vaag stereobeeld en geeft verlies aan laag.
Bij toepassing van Bi-Wiring, eerst alle klemmen losdraaien en de koperen doorverbinding verwijderen. Verbind één luidsprekeruitgang van de versterker nu met twee afzonderlijke 2-aderige kabels met de klemmen van de luidspreker: één kabel voor het hoog en één voor laag/midden.
Hierbij is de juiste polariteit dubbel belangrijk: zowel voor een juist frequentieverloop van elke luidsprekereenheid afzonderlijk, als voor de juiste balans tussen de linker en rechter luidspreker. Door de afzonderlijke kabels verbetert de detailweergave juist bij lager volume. De onderlinge beïnvloeding tussen de verschillende delen van het wisselfilter wordt hierdoor verminderd en bovendien kan voor elk frequentiegebied de meest optimale kabel worden gekozen.
De klemmen zijn geschikt voor 6 mm spades, blanke draadeinden, of ronde pennen tot 6 mm doorsnede en 4 mm banaanstekkers. Bij gebruik van spades deze onder de revet aanbrengen.
Veiligheid
In bepaalde landen, speciaal de Europese, wordt het gebruik van 4 mm banaanstekkers als potentieel gevaarlijk gezien, omdat deze ook in de onbeschermde openingen van een stopcontact kunnen worden gestoken. Om aan de Europese CENELEC veiligheidsvoorschriften te voldoen, worden de uiteinden van de aansluitingen geblokkeerd met plastic pennen. Verwijder deze pennen niet wanneer u het product gebruikt op een plaats waar deze veiligheidsvoorschriften van kracht zijn.
Draai de kapjes van de klemmen altijd stevig aan om een goede verbinding te waarborgen en rammelen te voorkomen.
Gebruik tussen versterker en luidsprekers kabels met een zo laag mogelijke serieweerstand (het liefst minder dan 0,2 ohm heen en terug). De kabel naar de hoogeenheid moet bovendien ook een lage inductie hebben anders wordt het hoog verzwakt. Uw B&W-leverancier kan u hierbij adviseren: de beste kabel hangt namelijk af van de te gebruiken lengte.
Opstelling (afb. 4)
De optimale opstelling vindt u door uitgebreid te experimenteren.
Goede uitgangspunten zijn:
•Monteer de spikes pas nadat u de definitieve opstelling heeft gevonden.
•De luidsprekers en de luisterpositie dienen ongeveer een gelijkzijdige driehoek te vormen.
•Zet de luidsprekers minimaal op een onderlinge afstand van 1,5 meter daar er anders nauwelijks stereoweergave mogelijk is.
•Staan de luidsprekers te dicht bij een wand, dan wordt het laag benadrukt en dat kan een boemend effect geven; zet de luidsprekers bij voorkeur rondom vrij en minimaal 0,5 m van de wand.
Invloed op een TV scherm
LET OP: elke luidspreker heeft een magnetisch strooiveld dat ook buiten de behuizing aanwezig is. Houd de luidspreker daarom op minimaal 0,5 m afstand van alle apparatuur die door zo’n veld beïnvloed kan worden, zoals bijvoorbeeld het beeldscherm van TV en computer (flat screens niet), floppy disks, videobanden, credit cards, enzovoort.
Optimaliseren
Voordat u de installatie optimaliseert nogmaals controleren of alle verbindingen en de polariteit correct zijn.
Plaats de luidsprekers in eerste instantie op een behoorlijke plaats en beluister ze enige dagen. Verschuif de luidsprekers telkens een stukje om te horen of op die manier verbeteringen te bereiken zijn. Wanneer het laag overheerst, kunt u de luidsprekers verder van de muur plaatsen. Omgekeerd, is het laag te zwak, zet de luidsprekers dan dichter bij de muur. Een hoek in de kamer heeft dit effect nog sterker. Meer ruimte achter de luidsprekers geeft overigens ook een betere ‘dieptewerking’ vooral bij zeer goed opgenomen muziek.
Om het laag te verminderen zonder de luidsprekers verder van de muur te schuiven plaatst u de schuimplastic doppen in de poorten voor het laag. (afbeelding 6).
Onevenwichtige laagweergave wordt meestal veroorzaakt door sterke resonanties in de luisterruimte. Zelfs een kleine verplaatsing van de luidsprekers heeft dan een hoorbaar effect op de weergavekwaliteit daar dan andere resonanties worden geactiveerd. Het laag zal in het algemeen gelijkmatiger zijn wanneer de afstanden tot de twee dichtstbijzijnde muren ongelijk zijn. Een verhouding in afstand van 1 : 3 voor die twee muren kan uitstekende resultaten geven. Plaats de luidsprekers ook eens voor een andere muur. Zelfs het verschuiven van enkele grotere meubels kan invloed hebben.
Wanneer het stereobeeld vaag is, zet de luidsprekers dan minder ver uit elkaar of richt ze meer naar binnen: precies op of net vóór de luisterpositie (afbeelding 5).
Wanneer het geluid te ‘scherp’ is, kunt u de luisterruimte dempen met bijvoorbeeld dikkere gordijnen. Is het geluid echter te
donker, verwijder juist zachte materialen.
Controleer of er repeterende echo’s in de kamer zijn: deze verminderen de definitie aanzienlijk. Klap daarvoor één keer kort in uw handen en luister of u snel opeenvolgende echo’s hoort. U voorkomt deze met behulp van onregelmatig gevormde oppervlakken zoals bijvoorbeeld boekenkasten en/of grote meubelstukken en andere dempende maatregelen.
Controleer of de luidsprekerstands stevig staan. Gebruik bij een tapijt zoveel mogelijk de ‘spikes’. Deze prikken door het tapijt en rusten op de vloer eronder. Draai eerst de contramoeren op de spikes en draai deze volledig in de onderkant van de luidspreker. Staat de luidspreker niet stabiel draai dan de spikes die de vloer niet raken naar buiten. Draai tenslotte de contramoeren vast om de spikes te borgen.
Heeft u geen tapijt en wilt u krassen op de vloer voorkomen? Gebruik dan de rubber voetjes of leg een muntstuk tussen de spike en de vloer.
Controleer of er onder het tapijt kabels liggen die door de spikes doorboord kunnen worden.
Kantel de kast niet op de spikes omdat deze dan uit het hout kunnen breken.
Laat de spikes ook niet op uw voet terecht komen!
Inspelen
Aanvankelijk zal de weergave van de luidspreker subtiel veranderen. Wanneer de luidspreker bijvoorbeeld in een koude omgeving opgeslagen is geweest, zullen de dempende materialen en de conusophanging pas na een tijdje hun oorspronkelijke mechanische eigenschappen terugkrijgen. Na enkele speeluren zullen de conusophangingen ook soepeler worden. Hoe lang het duurt voordat de luidspreker zijn optimale prestaties levert, hangt af de wijze van opslag en van het gebruik. Reken op ongeveer een week voordat de temperatuurinvloed is verdwenen en ongeveer 15 uur gemiddeld gebruik voordat alle mechanische onderdelen hun optimale eigenschappen hebben.
Onderhoud
De fineer afwerking hoeft normaliter alleen te worden afgestoft. De behuizing kan worden behandeld als elk ander meubelstuk. Voordat u de grille schoonmaakt, deze eerst van de luidspreker verwijderen: trek hem voorzichtig aan de randen naar voren. Het materiaal kan dan met een normale kledingborstel of iets dergelijks worden schoongemaakt. Gebruikt u een reinigingsmiddel in een spuitbus, spuit dit middel dan eerst op een doek. Doe dit echter wel op enige afstand van de grille en vooral van de luidsprekereenheden. Raak de luidsprekereenheden nooit aan, vooral de tweeter niet, daar anders onherstelbare schade kan ontstaan.
