Rotel RSX-1055 manual Dts, En 7.1 Surroundweergave

45 Nederlands

opname te coderen, worden bij Dolby Digital vijf losse geluidssporen in een digitale datastroom gecodeerd: links, midden, rechts, twee surround- sporen en een speciaal effectspoor voor de ultra lage tonen, die door een subwoofer weergegeven moeten worden. Bij weergave zorgt een speciale processor dat de individuele kanalen weer uit de digitale datastroom gehaald worden en geleid worden naar de respectieve- lijke eindversterkers. Alle vijf kanalen zijn identiek in al hun aspecten. Dit lezende zult u begrijpen dat surroundweergave d.m.v. dit systeem beduidend beter klinkt dan Dolby Pro-Logic of gewone Dolby Surround.

Het decoderen van Dolby Digital 5.1 signaal geschiedt automatisch. Zodra de RSX-1055 een Dolby Digital signaal aan één van zijn digitale ingangen ontdekt, wordt het correcte decoderingsproces gestart. Weet, dat Dolby Digital signaal alleen door digitale bronnen (zoals dvd, laserdisc, digitale tv of radio via satelliet of kabel) kan worden geleverd. U moet dus een digitale bron middels een digitale kabel (optisch of coaxiaal) op een actieve digitale ingang van de RSX-1055 aansluiten.

EXTRA INFORMATIE: Veel dvd-schijfjes hebben o.a. een Dolby Digital 2.0 geluidsspoor, dat gedecodeerd moet worden met de analoge Dolby Pro-Logic II processor. Vaak heeft dit

2.0spoor ook nog prioriteit. U moet dan ook, wanneer u een dvd-schijfje in de speler doet, kijken of de Dolby Digital 5.1 processor van uw RSX-1055 geactiveerd wordt, zo niet dan moet u in het menu van dat schijfje onder het kopje “Audio”, “Languages” of “Setup Options” alsnog kiezen voor Dolby Digital

5.1(of DTS, zie volgend hoofdstuk)

DTS 5.1

DTS (Digital Theater Systems) is een concurrerend alternatief van Dolby Digital en dat geldt voor zowel de theater- als voor de thuisbio- scoopwereld. De basismogelijkheden en functies van beide systemen is hoegenaamd gelijk (b.v. de 5.1 onafhankelijke kanalen). De compressietechniek en het (de)codeerproces zijn echter zeer verschillend, voor DTS-weergave heeft u dan ook een speciale processor nodig.

Ook gelijk aan Dolby Digital, kan DTS alleen toegepast worden in een digitaal signaal en is dan ook alleen maar beschikbaar op digitaal materiaal zoals dvd-schijfjes, laserdiscs en ander digitaal bronmateriaal. U moet dus ook voor DTS-weergave uw dvd-speler op een digitale ingang van de RSX-1055 aansluiten.

Als bij Dolby Digital geschiedt de decodering van DTS bij de RSX-1055 automatisch.

EXTRA INFORMATIE: Dvd-schijfjes met een DTS geluidsspoor hebben dat meestal gecon- figureerd als een optie naast het Dolby Surroundformaat. Om DTS weergave te verkrijgen moet u in het menu van het dvd- schijfje expliciet kiezen voor de optie DTS i.p.v. Dolby Surround of Dolby Digital 5.1. De meeste dvd-spelers die DTS-weergave aan boord hebben, hebben deze optie in het menu niet aanstaan. Als u dan ook een DTS schijfje in zo’n speler probeert weer te geven, hoort u niets. Activeer in het configuratiemenu van uw dvd-speler de DTS bitstream optie om van DTS-weergave te kunnen genieten. Deze instelling hoeft u maar eenmaal te maken. Sla even de gebruiksaanwijzing van uw dvd- speler er op na voor verdere details.

Uw RSX-1055 biedt u nog een tweede type DTS decodering: DTS Neo:6. Dit systeem lijkt op Dolby Pro-Logic II in dat het ook twee kanalen opnames, met of zonder matrix, naar surround vertaalt. DTS Neo:6 kan op iedere conventionele 2-kanalenbron aangewend worden, zoals stereo tv, stereo radio- uitzendingen of een cd. U kunt het ook gebrui- ken als gezond alternatief voor Dolby Surround opnames. U activeert de DTS Neo:6 processor middels de DTS Neo:6 toets, elders in dit hoofdstuk besproken. DTS Neo:6 wordt niet gebruikt bij DTS 5.1 digitale opnames u moet de laatstgenoemde toets dan ook niet indrukken.

6.1 en 7.1 Surroundweergave

In 1999 werd de eerste film uitgebracht met een extra middenachter kanaal. Het is bedoeld om wat meer richting te geven aan de effecten die komen vanachter de toeschouwer. Dit extra kanaal is op matrixwijze ingebed in de surroundkanalen van het 5.1 formaat. Ongeveer zoals de surroundkanalen bij Dolby Pro-Logic in het normale stereobeeld worden ondergebracht. Deze uitbreiding noemen we Dolby Digital Surround EX.

Ook de jongens bij DTS lieten zich niet onbetuigd zij creëerden DTS-ES 6.1. Maar zij gingen nog een stap verder. Ze hebben het gepresteerd om het extra kanaal niet analoog, maar ook nog geheel onafhankelijk, digitaal in de bitstreamdata op te nemen. Dit systeem wordt DTS-ES 6.1 Discrete genoemd.

Al deze systemen zijn verdere ontwikkelingen van de bestaande Dolby Digital 5.1 en DTS

5.1surroundformaten. Gebruikers met één middenachter luidspreker (de 6.1 configuratie) of twee middenachter luidsprekers (de 7.1 configuratie) kunnen profiteren van deze extra mogelijkheden. Heeft u of wilt u echter geen extra luidsprekers dan is er geen man overboord: de 6.1 en 7.1 schijfjes klinken exact hetzelfde alsof ze gewone 5.1 schijfjes zijn. De 6.1 en 7.1 schijfjes zijn z.g.n. 100% “backwards compatible”.

Heeft u uw installatie voor 6.1 of 7.1 gecon- figureerd dan gaat het decoderen van DTS- ES schijfjes volledig automatisch, net alsof het een gewone 5.1 opname betreft. Ook Dolby Digital Surround EX opnames worden automatisch gedecodeerd echter op één uitzondering na. Er zijn een paar schijfjes van het eerste (Surround EX) uur die geen detectie- code hebben meegekregen, een z.g. “flag”. Om deze schijfjes toch op de juiste wijze af te kunnen spelen moet u de Dolby PL II/3ST toets gebruiken. Deze handeling staat in het volgende hoofdstuk beschreven.

Rotel past in zijn RSX-1055 ook een eigen 6.1/

7.1decodering toe: Rotel XS (eXtended Surround). Deze processor verzekert u altijd van optimale prestaties van uw RSX-1055 in

6.1en 7.1 systemen. Dat komt omdat Rotel XS altijd werkt voor alle digitale meerkanaals signalen, ook voor die signalen die met een normale EX/ES processor geen middenachter kanaal zouden hebben geproduceerd. Altijd actief zijnde in ieder 6.1 of 7.1 geconfigureerd systeem, bestudeert XS de surround kanalen, decodeert ze vervolgens op de juiste wijze en stuurt de extra surroundinformatie naar de middenachter kanalen. Rotel XS werkt met zowel matrix gecodeerde surroundsignalen (zoals niet als zodanig gecodeerd DTS-ES en Dolby Surround EX schijfjes) als niet-matrix gecodeerde surroundsignalen (zoals gewoon

5.1DTS, 5.1 Dolby Digital en zelfs Dolby Pro- Logic II gecodeerd Dolby Digital 2 materiaal) om voor u één of twee beeldschone middenachterkanalen te creëren.